Przeczytaj również: Co jeść, żeby schudnąć? Dieta na odchudzanie
Spalanie tłuszczu to długotrwały proces metaboliczny (lipoliza), w którym trójglicerydy przechowywane w komórkach tłuszczowych postaci zapasowej są rozkładane na kwasy tłuszczowe i glicerol, a następnie uwalniane do krwiobiegu i wykorzystywane przez organizm jako źródło energii. Spalanie tłuszczu przyczynia się wyłącznie do zmniejszenia wielkości komórek tłuszczowych, których wielkość rośnie wraz z procesem magazynowania energii, a nie do ich usuwania – jak błędnie myśli większość osób.
Zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie zależy od wielu czynników. Należą do nich między innymi: predyspozycje genetyczne, wiek, płeć, rodzaj diety oraz aktywność fizyczna. U kobiet procent tkanki tłuszczowej powinien docelowo stanowić ok. 20-30% masy ciała u mężczyzn jest on niższy i wynosi ok. 10-20%. Wysoka zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie może być niekorzystna dla zdrowia i wiązać się ze zwiększonym ryzykiem występowania cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego, insulinooporności czy miażdżycy.
Odpowiednia zawartość tkanki tłuszczowej ma wpływ nie tylko na zdrowie, ale także na to jak wygląd sylwetki oraz samopoczucie. To właśnie poziom tkanki tłuszczowej decyduje o widoczności mięśni, szczególnie brzucha.
Znajduje się ona w całym ciele. Można ją znaleźć pod skórą (tłuszcz podskórny), wokół narządów wewnętrznych (tłuszcz trzewny), między mięśniami, w tkance piersi oraz w w szpiku kostnym, któremu nadaje żółty kolor.
Główne komórki tworzące tkankę tłuszczową nazywane są adipocytami. Poznanie zasad przechowywania i spalania tłuszczu może pomóc nam zrozumieć jaką drogę wybrać podczas odchudzania. Organizm nie przechowuje tłuszczu tylko w jednej formie. Ssaki posiadają dwa główne rodzaje tkanki tłuszczowej: tkankę tłuszczową białą oraz tkankę tłuszczową brunatną.
Biała tkanka tłuszczowa - zapewnia izolację, służy jako magazyn energii podczas głodu lub wielkiego wysiłku i znajduje się między narządami. Biała tkanka tłuszczowa jest również źródłem różnych hormonów, które pełnią różne role w metabolizmie człowieka. Wytworzone przez nią hormony: adiponektyna, leptyna i rezystyna biorą udział w metabolizmie energetycznym. Tkanka tłuszczowa biała charakteryzuje się dużą plastycznością. W sytuacji nadmiernego dostarczania i gromadzenia energii zwiększa się jej zawartość w organizmie, co prowadzi do powstania otyłości.
Brunatna tkanka tłuszczowa - brązowa tkanka tłuszczowa, jest magazynem energii pozwalającej na utrzymanie prawidłowej temperatury ciała- w chłodnych warunkach zmagazynowane w niej zapasy są wykorzystywane do uwolnienia ciepła. Z wiekiem zmniejsza się ilość brązowej tkanki tłuszczowej, ale pozostaje ona równomiernie rozłożona w całym ciele, aż do okresu dojrzewania. Wreszcie u dorosłych brązowy tłuszcz w większości znika. Pozostaje tylko w niektórych regionach, takich jak; wokół dużych naczyń, odcinków szyjnych, między łopatkami oraz przy plecach i w okolicach piersi. Deficyt kaloryczny może modyfikować brunatne adipocyty, które wówczas kurczą się i zatrzymują tylko części energii wydatkowanej na termogenezę.
Ważne jest, aby pamiętać, że ciało zawsze będzie wykorzystywać energię zgromadzoną w krwiobiegu i mięśniach, zanim zużyje energię z tłuszczu przechowywanego w naszych ciałach. Z tego powodu nadal możemy prowadzić intensywny trening bez utraty tkanki tłuszczowej – tłuszcz zostaje zużyty, kiedy nie ma już innych źródeł energii w ciele.
Aktywność fizyczna jest czynnikiem pozytywnie wpływającym na odchudzanie i spalanie tkanki tłuszczowej, ze względu na to, że jej wykonywanie wymaga od organizmu zużycia znacznej ilości energii. Jakie są zatem najlepsze ćwiczenia pozwalające spalić tłuszcz?
W literaturze możemy przeczytać, że jedynym typem przemiany, w której kwasy tłuszczowe spalają się w ramach wysiłku w zdecydowanej większości jest trening cardio, bazujący na 60-70% maksymalnej pracy serca. Treningi takie spalają blisko 80% energii pochodzącej z rozkładu tłuszczów. Jednak blisko 75 % uwolnionej energii pochodzi z trójglicerydów wewnątrzmięśniowych, podczas gdy rozkład adipocytów (komórek tłuszczowych) to zaledwie 25% tej wartości.
To trening o wysokiej intensywności, w której fazy o wysokiej intensywności przeplatają się z tymi o niskiej w różnym przedziale czasowym. Takie treningu warunkują wzrost powysiłkowej konsumpcji tlenu na wiele godzin, a nie kilkanaście minut tak jak w przypadku treningów aerobowych. Trening interwałowy angażuje o połowę więcej mięśni niż trening cardio, co sprawia, że po jego zastosowaniu zapotrzebowanie na energię znacząco wzrasta – organizm angażuje rezerwy tłuszczowe i skutecznie pozbywa się ich nawet przez kolejną dobę.
Ćwiczenia siłowe nie spalają tylu kalorii co aerobowe, nadal jednak są pomocne w redukcji tkanki tłuszczowej. Trening z obciążeniem uszkadza mięśnie (w sensie pozytywnym – dzięki temu mogą stać się silniejsze), które odbudowywane są przy udziale energii pochodzącej z tłuszczu.
Tłuszcz, który znajduje się w obrębie brzucha, zazwyczaj jest tym najtrudniejszym do pozbycia się. Jednocześnie też przyprawia nas o najwięcej kompleksów. Nie ma idealnego przepisu na pozbycie się tłuszczu, szczególnie z brzucha. Najważniejszymi rzeczami w tym przypadku są: dieta oraz odpowiednia aktywność fizyczna. Oto kilka wskazówek jak dbać o prawidłową masę ciała:
Tłuszcz z okolic brzucha jest jednym z najtrudniejszych do spalenia, ponieważ znajduje się tam tzw. tłuszcz trzewny, który otacza narządy wewnętrzne. Jest on bardziej oporny na spalanie z kilku powodów:
Przechodząc na dietę odchudzającą musimy wprowadzić wiele zmian w naszym codziennym sposobie odżywiania. Jednym z podstawowych błędów, jest wprowadzenie nieprawidłowego deficytu kalorycznego. Może nam to znacznie utrudnić osiągnięcie wymarzonej sylwetki i spalanie tłuszczu. Zarówno zbyt mała jak i zbyt duża podaż energii może wpłynąć negatywnie na metabolizm i przyczyniać się do nieefektywnego spalania tkanki tłuszczowej.
Są osoby, które uważają, że dieta odchudzająca i stosowanie się do jej wszystkich zasad dają najlepsze efekty, czyli zrzucenie nawet 10 kilogramów w ciągu tygodnia. Nie jest to jednak możliwe, ponieważ tak wielkie cele mogą okazać się niebezpieczne dla zdrowia oraz związane przede wszystkim z utratą wody/ treści jelitowej, a nie tkanki tłuszczowej. Efekty będą też mniejsze bez wykonywania odpowiedniej aktywności fizycznej, która pobudzi organizm do spalania tkanki tłuszczowej.
Kolejnym częstym błędem podczas odchudzania jest niewystarczające spożycie płynów. Niewielu wie, że jesteśmy w stanie pomylić uczucie głodu z pragnieniem. Ponadto woda jest środowiskiem wszystkich reakcji zachodzących w organizmie. Jej niedostateczna podaż znacznie utrudni trawienie oraz będzie sprzyjała wzdęciom czy zaparciom, czyli przeciwwadze dla płaskiego brzucha i smukłej talii.
Niestety, kilkudniowe przerwy są w stanie skutecznie pokrzyżować plany odchudzania. W dwa dni jedzenia wszystkiego na co mamy ochotę, bez odmawiania sobie dużych porcji wysokokalorycznych przekąsek, jesteśmy w stanie nadrobić deficyt, który udało nam się zbudować w całym wcześniejszym tygodniu. Regularne przerwy w redukcji mogą wpłynąć negatywnie na proces spalania tkanki tłuszczowej. Jeśli zdarzy Ci się jednak zjeść raz na jakiś czas coś niezdrowego, to nie obwiniaj się. Wróć czym prędzej do poprzedniego model żywienia.
Należy pamiętać, że kluczem do prawidłowej regeneracji jest sen, który powinien być odpowiednio długi i spokojny. Niedosypianie ma bardzo negatywny wpływ na niemal każdy aspekt funkcjonowania organizmu. Odpowiednia ilość i jakość snu pomaga kontrolować prawidłową masę ciała, a jego zakłócenia są jedną z przyczyn tycia. Po źle przespanej nocy powstają częstsze skłonności do sięgania po większe porcje i wysokokaloryczne produkty. Sen pozwala zachować równowagę hormonów, które wywołują uczucie głodu (greliny) i sytości (leptyny)
Aby osiągnąć trwałe efekty, należy być konsekwentnym w przestrzeganiu planu diety i ćwiczeń. Nieregularność w diecie, częste “oszustwa kaloryczne” lub pomijanie treningów mogą znacznie spowolnić proces spalania tłuszczu.
Spalanie tłuszczu to proces, który może napotkać na liczne trudności, zarówno fizjologiczne, jak i psychiczne. Często pojawiają się wątpliwości, dlaczego pewne partie ciała, jak brzuch, są trudniejsze do modelowania. Poniżej omawiamy najczęstsze problemy i wyzwania związane ze spalaniem tłuszczu, w tym jak skutecznie spalać tłuszcz bez utraty mięśni oraz jakie błędy mogą opóźnić osiąganie efektów.
Aby spalić tłuszcz i jednocześnie zachować masę mięśniową, ważne jest, aby stosować odpowiednią strategię treningową i dietetyczną:
Spalanie tłuszczu wymaga czasu, cierpliwości i odpowiedniej strategii. Kluczowe jest stosowanie umiarkowanego deficytu kalorycznego, regularny trening siłowy oraz zachowanie odpowiednich proporcji białka w diecie, aby uniknąć utraty mięśni.
Zachęcamy do kontaktu z dietetykiem Body Chief pod numerem telefonu +48 601 444 466 lub adresem e-mail [email protected], który odpowie także na wszystkie nurtujące Cię pytania i pomoże dobrać dietę odpowiednią do Twoich potrzeb.