Kalorie - czym są i dlaczego warto je liczyć?

Kaloria, czyli jednostka miara energii często bywa mylona z kilokalorią powszechną w terminologii żywieniowej. W rzeczywistości kalorie to energia dostarczona naszemu organizmowi, zawarta w posiłkach, które spożywamy. Dowiedz się jak liczyć kalorie oraz jak wpływają na wzrost wagi.

• Z artykułu dowiesz się:
• Co to jest kaloria?
• Czym różni się kaloria od kilokalorii?
• Kalorie w żywności
• Jak kalorie wpływają na wzrost wagi?
• Czy liczenie kalorii może pomóc?
  

Przeczytaj również: Makroskładniki - czym są oraz jak je obliczyć?

Co to jest kaloria?

Kaloria (łac. calor „ciepło”) jest jednostką miary energii. Poprzez kalorie wyznacza się ilość energii potrzebnej do podniesienia temperatury 1g wody o 1°C przy ciśnieniu jednej atmosfery. Często mylona jest z kilokalorią, szczególnie w powszechnej terminologii żywieniowej. W przeliczeniu 1000 kaloriom (skrót „cal”) odpowiada 1 kilokalori (skrót „kcal”). Kalorie i kilokalorie zawarte w posiłkach dostarczają organizmowi energii niezbędnej do utrzymania jego funkcjonowania. Każda komórka ciała człowieka potrzebuje ich do życia. Wraz z pożywieniem dostarczana jest energia, która w zależności od warunków, jest w danym momencie wydatkowana lub jeśli nie ma takiej potrzeby, zostaje zmagazynowana pod postacią tkanki tłuszczowej.

Czym różni się kaloria od kilokalorii?

Często można spotkać się z klasyfikacją, która rozgranicza tzw. kalorię „małe” oraz „duże”. Przyjmuje się, że litera „C” przed oznaczeniem skrótu oznacza dużą kalorię, czyli inaczej kilokalorie (Cal = kcal). W odróżnieniu do kalorii, kilokaloria wyznacza ilość energii potrzebnej do podniesienia temperatury 1kg wody o 1°C przy ciśnieniu jednej atmosfery. Pojęcie „małej kalorii” (cal) jest używane z reguły na potrzeby badań z zakresu nauk ścisłych, natomiast w dietetyce stosuje się „dużą kalorię, którą w języku potocznym błędnie nazywa się „kalorią”. Co ciekawe kaloryczność posiłku można również wyrazić w kilodżulach (kJ). Takie podwójne oznaczenie wartości energetycznej jest stosowane chociażby na opakowaniach produktów spożywczych. Aby przeliczyć wartość wyrażoną w kcal na kJ należy pomnożyć liczbę kilokalorii razy 4,18.

Przykład:

Średniej wielkości banan dostarcza 105 kcal, ile to w przeliczeniu kalorii (cal) oraz kilodżuli (kJ)?

105 kcal * 4,18 = 439 kJ

105 kcal * 1000 = 105000 cal

Kalorie w żywności

Każdy produkt posiada określoną ilość kalorii, którą po spożyciu dostarcza do organizmu człowieka. Energia ta może pochodzić z białka, węglowodanów, tłuszczów, błonnika pokarmowego lub alkoholu.

• Wartość energetyczna poszczególnych makroskładników wygląda następująco:
• - 1 g białka to około 4 kcal,
• - 1g węglowodanów to około 4 kcal,
• - 1 g tłuszczów to około 9 kcal,
• - 1 g alkoholu to około 7 kcal,
• - 1 g błonnika pokarmowego to około 2 kcal.

Producenci żywności mogą zaokrąglać udostępniane dane wg wskazanych norm znakowania żywności, zatem nie zawsze wartość energetyczna produktu podana na opakowaniu jest równa sumie samodzielnie obliczonej energetyczności na podstawie zawartości makroskładników. Na etykietach błonnik pokarmowy często wliczany jest do łącznej zawartości węglowodanów, co powoduje, że samodzielnie obliczona ilość kcal może być nieco wyższa, niż deklarowana.

Jak kalorie wpływają na wzrost wagi?

Powszechnie wiadomo, że nadmiar spożywanych kilokalorii odkłada się pod postacią tkanki tłuszczowej. Mechanizm ten działa również w drugą stronę, czyli jeśli do organizmu dostarczane jest mniej energii niż wydatkowane, to masa ciała będzie spadać. Zachęcamy do zapoznania się z naszym artykułem o deficycie kalorycznym oraz bilansie energetycznym.

Czy liczenie kalorii może pomóc?

Warto znać swoje dzienne zapotrzebowanie energetyczne oraz kontrolować ilość spożywanej energii wraz z dietą. Pozwala to utrzymać aktualną masę ciała lub wprowadzić ewentualne zmiany w sylwetce (redukcja, przyrost masy mięśniowej). Możliwość zredukowania masy ciała sprowadza się do wyliczeń matematycznych polegających na wprowadzeniu deficytu kalorycznego. Z reguły spożycie o około 500 kcal mniej dziennie wiąże się z możliwością uzyskania spadku masy ciała na poziomie około 0,5 kg / tydzień. Liczenie kilokalorii powoduje, że ograniczanie porcji przyniesie zamierzony efekt odchudzający.

Jeśli masz dodatkowe pytania zachęcamy do kontaktu z dietetykiem Body Chief pod numerem telefonu +48 601 444 466 lub adresem e-mail [email protected]