Czy istnieje alternatywa dla mleka krowiego? Oczywiście, że tak! Napoje roślinne to płyny otrzymywane w wyniku obróbki technologicznej roślin. Zyskały na popularności dzięki diecie wegańskiej, wykluczającej produkty pochodzenia zwierzęcego. Co raz częściej spotykane na półkach sklepowych, bez wątpienia mogą z powodzeniem sprawdzić się w codziennej diecie. Poznaj rodzaje napojów roślinnych oraz ich właściwości. Dietetyk Body Chief wyjaśnia.
Przeczytaj również: Nasiona roślin strączkowych - czy warto je uwzględniać w codziennej diecie?
Jak sama nazwa wskazuje napoje roślinne to płyny otrzymywane w wyniku obróbki technologicznej roślin. Ze względu na pełnioną funkcję w diecie, często błędnie nazywane są „mlekiem roślinnym”. Według prawa żywnościowego mlekiem można nazwać jedynie produkt stanowiący wydzielinę z gruczołu mlecznego krowy otrzymany w wyniku udoju. Oznacza to, że stosowanie sformułowania „mleko roślinne” jest niezgodne z prawem Unii Europejskiej.
Napoje roślinne zyskały na popularności ze względu na większe zainteresowanie dietą wegańską. Dodatkowo w wyniku łatwiejszego dostępu do diagnostyki nietolerancji i alergii pokarmowych, zwiększyła się ilość osób, które muszą wykluczyć produkty mleczne ze swojej diety. W związku z rosnącym popytem na zamienniki konwencjonalnego nabiału dochodzi do rozwoju rynku oferującego asortyment roślinny. Obecnie w sklepach dostępne są napoje pochodzące z różnych roślin, np. owsa, kokosa, soi czy migdałów. Producenci stale udoskonalają swoje receptury oraz wprowadzają produkty dedykowane do konkretnych zastosowań, np. zamiennik śmietany do sosów, napoje roślinne do spieniania w ekspresach.
Jak wspomniane zostało wcześniej, rynek roślinnych zastępników nabiału cały czas się rozwija. Początkowo najbardziej znanymi produktami były te pochodzące z soi. Dzisiaj dostępne są napoje pochodzące również z migdałów, owsa, kokosa, ryżu, orzechów nerkowca czy żółtego grochu. Szeroka gama asortymentu daje wybór konsumentowi i pozwala na dobranie produktu do jego preferencji smakowych. Oprócz naturalnych smaków dostępne są również napoje czekoladowe lub waniliowe. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze rodzaje napojów roślinnych.
Jest to jeden z najbardziej popularnych zamienników mleka. Występuje w wersji o naturalnym smaku oraz innych wariantach np. czekoladowym. Napój sojowy pod kątem wartości odżywczych jest najbardziej zbliżony do mleka krowiego. Zawiera więcej białka niż inne substytuty, dlatego sprawdzi się w diecie osób zwracających uwagę na podaż tego makroskładnika. Ze względu na to, że soja jest silnym alergenem nie zaleca się stosowania tego napoju przez osoby z alergią. Chorzy zmagający się z zaburzeniami funkcjonowania tarczycy również powinni ograniczyć lub wyeliminować ten produkt ze swojej diety. Szczególnie nie zaleca się spożywania produktów sojowych w krótkim odstępie czasu po przyjęciu leków zawierających lewotyroksynę.
Napój migdałowy jest często wybierany przez konsumentów ze względu na swój lekko orzechowy posmak. Doskonale sprawdzi się w słodkich propozycjach, np. koktajlach i owsiankach. Dodatkowo jest mniej kaloryczny niż sojowy zamiennik, dzięki czemu może być dobrym wyborem dla osób na diecie redukcyjnej. W tym przypadku również należy pamiętać, że migdały są alergenem i nie powinny występować w posiłkach osób uczulonych na orzechy.
Zazwyczaj jest najbardziej kaloryczny ze wszystkich wymienionych zamienników. Wynika to z większej zawartości węglowodanów. Napój owsiany nie jest produktem alergizującym, ale może być zanieczyszczony glutenem, dlatego osoby z nietolerancją glutenu lub celiakią powinny zwrócić uwagę na pochodzenie owsa oraz informację na etykiecie.
Napój o lekko kokosowym posmaku, dzięki czemu idealnie pasuje do deserów. Najmniej kaloryczny ze wszystkich omawianych. Nie należy mylić go z mleczkiem kokosowym, które ma gęstszą konsystencję, bardziej intensywny smak i zawiera zdecydowanie więcej kalorii.
|
sojowy |
migdałowy |
owsiany |
kokosowy |
Wartość energetyczna (kcal) |
39 |
24 |
46 |
14 |
Białka (g) |
3 |
0,5 |
0,3 |
0,1 |
Tłuszcze (g) |
1,8 |
1,1 |
1,5 |
1,2 |
Węglowodany (g) |
2,5 |
3 |
7,2 |
0 |
Wybór najlepszego napoju roślinnego jest zależny od wielu czynników, np. występowania alergii, celu diety czy preferencji smakowych. Na pewno warto sięgać po te produkty, które są wzbogacane w takie składniki jak wapń, witamina D, E czy witaminy z grupy B. Przed zakupem dobrze jest przeanalizować skład artykułów i wybrać ten z najkrótszą listą składników.
Sklepowe napoje roślinne często kojarzą się z wysoką ceną. W przypadku produktów pochodzących z migdałów czy kokosa kartonik o pojemności 1l może kosztować ponad 10 zł. Jeżeli chcemy zaoszczędzić możemy przygotować taki napój w domu.
Domowy napój owsiany
Sposób przygotowania: Wszystkie składniki dokładnie blendować przez około 1 minutę. Powstały płyn przelać przez gazę do innego naczynia, na końcu dobrze ją odcisnąć.
Domowy napój migdałowy
Sposób przygotowania: Blanszowane migdały zalać wodą i odstawić na noc (minimum 12 godzin). Po tym czasie zmiksować wszystko razem. Przelać płyn przez gazę, dobrze odcisnąć. Pozostałą miazgę migdałową można wykorzystać do ciast lub jako posypkę do owsianek lub deserów.
Jeśli masz dodatkowe pytania zachęcamy do kontaktu z dietetykiem Body Chief pod numerem telefonu +48 601 444 466 lub adresem e-mail [email protected]