Witamina A - co to, produkty, występowanie, niedobór

Witamina A jest bardzo ważną witaminą pełniącą istotne funkcje w organizmie każdego z nas. Witamina A jest niezbędna dla prawidłowego widzenia, wspiera układ odpornościowy, a także zmniejsza ryzyko rozwoju nowotworu. Dietetyk Body Chief przedstawia, jaka jest rola witaminy A w organiźmie oraz jakie są jej najlepsze źródła pokarmowe. Z artykułu dowiesz się również:

• Witamina A - co to
• Rola witaminy A w organizmie
• Witamina A - źródła
• Witamina A - dzienne zapotrzebowanie
• Niedobór witaminy A
• Nadmiar witaminy A

Być może zainteresuje Cię również Jak zwiększyć odporność organizmu.

Witamina A - co to 

Witamina A to szeroka grupa związków organicznych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wyróżniamy wśród nich retinoidy (np. retinol, retinal, kwas retinowy), a także niektóre karotenoidy. Ich charakterystyczną cechą jest to, że rozpuszczają się tylko w tłuszczach. Jaką funkcję w naszym organizmie pełni witamina A? W jakich produktach ją znajdziemy? Co się dzieje, gdy zaczyna jej brakować?

Witamina A – rola w organizmie

Jest to jedna z najwcześniej odkrytych witamin, ale mimo to nadal nie jest do końca poznana. Jej rola w organizmie jest szeroka i w obliczu obecnej wiedzy wiadomo, że:

• - witamina A wpływa na proces widzenia (wchodzi w skład rodopsyny – białka znajdującego się w siatkówce oka, odpowiedzialnego za proces widzenia);
• - wpływa na procesy rozrodcze (uczestniczy w tworzeniu żeńskich i męskich narządów płciowych, a także łożyska, zarodka i płodu);
• - reguluje wzrost i rozwój tkanek;
• - uczestniczy w ekspresji genów, a także podziałach i różnicowaniu komórek;
• - reguluje proces złuszczania naskórka;
• - jest także silnym antyoksydantem (chroni organizm przed stresem oksydacyjnym).

W czym jest witamina A - źródła

Witaminę A znajdziemy w produktach roślinnych i zwierzęcych. W roślinach występuje ona w postaci swoich prekursorów (np. beta – karoten), a w produktach zwierzęcych jest to czysty retinol lub jego pochodne. Do produktów, które zaliczamy do podstawowych źródeł witaminy A należą:

• - mleko i jego przetwory (sery, masło),
• - tłuszcze i oleje rybne,
• - jaja,
• - podroby oraz wątroba.

Prekursor witaminy A, czyli beta- karoten, znajdziemy we wszystkich pomarańczowych oraz czerwonych warzywach i owocach (np. jabłka, truskawki, maliny, marchew, dynia, papryka – wszystkie rodzaje). Poza nimi Witamina A obecna jest także w zielonych warzywach liściastych (np. szpinak, jarmuż). Z produktów roślinnych witamina A będzie wchłaniać się dobrze, gdy dodamy do nich niewielką ilość tłuszczu. W taki sposób zbilansowane są posiłki w zestawie Vege oraz Vege+ Fish od Body Chief.

Ciekawostki dietetyczne? Z pewnością zainteresuje Cię także nasz artykuł o właściwościach pestek dyni.

Witamina A – dzienne zapotrzebowanie

Zapotrzebowanie w diecie na witaminę A uzależnione od miejsca, w którym mieszkamy, płci, wieku i stanu fizjologicznego. U osób cierpiących na przewlekłe choroby układu pokarmowego (np. nieswoiste zapalenie jelit t.j. chorobę Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego), częste infekcje lub stosują ubogotłuszczową dietę, zapotrzebowanie to może być istotnie większe. Zalecane spożycie tej witaminy u kobiet wynosi 700 µg równoważnika retinolu, a u mężczyzn około 900 µg równoważnika retinolu na dobę. Kobiety w trakcie laktacji również mają znacznie zwiększone zapotrzebowanie na tę witaminę, ponieważ wynosi ono około 1300 µg równoważnika retinolu na dobę. Odpowiednią dietę młodej mamy tworzy Body Chief, pod nazwą Fit Mammy. Stosując ją, nie tylko odzyskasz sylwetkę sprzed ciąży, ale także dostarczysz wszystkich niezbędnych witamin i składników mineralnych, których aktualnie potrzebuje Twój organizm.

Niedobór witaminy A – konsekwencje zdrowotne

Niedobór, czyli Hipowitaminoza w przypadku witaminy A w krajach rozwiniętych występuje rzadko. Zwykle spowodowana jest stosowaniem restrykcyjnej diety, występowaniem przewlekłych chorób lub zaburzeń odżywiania. Do najbardziej typowych konsekwencji zaliczamy:

• - problemy ze wzrokiem (zaburzenia widzenia tzw. kurza ślepota, zmiany czynnościowe w oku);
• - problemy skórne (sucha i szorstka skóra, rogowacenie i łuszczenie naskórka);
• - obniżenie odporności;
• - zahamowanie wzrostu kości i zębów u dzieci i młodzieży;
• - uszkodzenie włókien nerwowych;
• - suchość i nadwrażliwość spojówek i śluzówek.

Nadmiar witaminy A – hiperwitaminoza

Witamina A jako witamina rozpuszczalna w tłuszczach, magazynowana jest w wątrobie. Często znajdziemy ją w różnych suplementach i to one są główną przyczyną jej nadmiernego spożycia. Witamina A spożywana w nadmiarze jest toksyczna dla naszego organizmu. Powinny na nią uważać zwłaszcza kobiety w ciąży, gdyż jej nadmiar może uszkodzić płód Wśród innych konsekwencji wyróżniamy:

• - zaburzenia apetytu;
• - obrzęk powiek;
• - uciążliwe bóle głowy;
• - krwotoki;
• - wytrzeszcz oczu;
• - łysienie;
• - owrzodzenia skórne.

Należy pamiętać, że zawsze przed włączeniem suplementacji równoległej do naszej codziennej diety, należy skonsultować się ze specjalistą.

Witamina A - podsumowanie

Podsumowując, witamina A jest składnikiem odżywczym często występującym w żywności, dlatego rzadko cierpimy na jej niedobór. Nie mniej jednak warto dbać o różnorodność produktów w diecie, dzięki czemu zapewnimy sobie komplet niezbędnych składników odżywczych.

Jeżeli posiadasz więcej pytań, zachęcamy do skorzystania z bezpłatnych porad z naszymi dietetykam za pomocą formularza kontaktowego lub telefonicznie.