Dieta karniwora – zasady, efekty i przykładowy jadłospis

Mięso, mięso aż po horyzont! Może i nie brzmi to poważnie, ale z grubsza tak właśnie opisać można dietę karniwora. Mocno restrykcyjna pod kątem eliminacji produktów (wszelkich, które nie mają pochodzenia zwierzęcego, poza wodą), intrygująca ze względu na spektakularne efekty redukcyjne i… ekspresyjnego autora – taka jest mięsna dieta karniwora, o której zasadach przeczytasz poniżej!

 

• Co to jest dieta karniwora i na czym polega?
• Główne zasady diety karniwora
• Co można jeść na diecie karniwora?
• Czego unikać na diecie karniwora?
• Dieta karniwora: przykładowy jadłospis
• Dieta karniwora a dieta ketogeniczna – najważniejsze różnice
• Efekty diety karniwora – czego się spodziewać?
• Wady i zalety – czy dieta karniwora jest bezpieczna?
• Podsumowanie: Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Co to jest dieta karniwora i na czym polega?

Dieta karniwora, nazywana również (bez zaskoczeń) dietą mięsną, to model żywienia będący bardziej restrykcyjną wersją diety ketogenicznej. Z jadłospisu diety karniwora całkowicie zostały wyeliminowane źródła węglowodanów. Podstawę diety stanowi mięso, a jedynym produktem nie odzwierzęcym, jaki dieta dopuszcza, jest… woda.

Autorem diety (praktykującym!) jest dr Shawn Baker, postawny mężczyzna o imponującej sylwetce i imponującym dorobku zawodowo-sportowym (ma wykształcenie medyczne, doświadczenie w praktyce medycznej cywilnej i militarnej, a także kilka sportowych rekordów na koncie). Samo dossier Baker’a jest już niezłym argumentem przemawiającym „za” jego dietą i jej świetną reklamą.

Główne zasady diety karniwora

Prawdopodobnie jedną z przyczyn popularności diety mięsnej jest to, że… nie ma ona wielu zasad. Autor diety nie podaje np. częstotliwości jedzenia w ciągu dnia czy rotacji rodzajów mięsa, nie precyzuje też polecanych sposobów jego obróbki (podaje oczywiście jadłospis z przepisami w formie kulinarnych inspiracji).

Podstawową zasadą jest więc eliminacja z jadłospisu wszystkiego, co ma pochodzenie roślinne, co automatycznie wiąże się też z eliminacją źródeł węglowodanów (choć tutaj można wpleść kilka „ale”, np. co oprócz węglowodanów się eliminuje albo… ile węglowodanów jest w wątpliwej jakości parówkach).

Niemniej – istotą diety karniwora jest całkowite odcięcie organizmu od węglowodanów, tak, by ciało – nie mając do dyspozycji glukozy – przeszło w stan ketozy, czyli przestawiło się na metabolizm tłuszczów. Co leży u podstaw filozofii diety karniwora? Rzekome ewolucyjne standardy człowieka, doskonałe świadectwo jej autora (oraz osób, które już na diecie osiągnęły swe sukcesy) i szeroko prezentowane negatywne konsekwencje dostarczania cukrów (przede wszystkim prostych) do organizmu.

Co można jeść na diecie karniwora?

Jak zapewne się spodziewasz… mięso. Wszelkiego rodzaju – czerwone, drobiowe, także ryby. A co poza mięsem?

• jaja
• owoce morza
• tłuszcze pochodzenia zwierzęcego (np. masło, smalec, łój)
• buliony zwierzęce
• w ograniczonej ilości także wysokotłuszczowy nabiał (tłuste mleka, śmietana)
• woda

 

Czego unikać na diecie karniwora?

Jako że powyższa lista nie jest imponująco długa, ta okazuje się znacznie bardziej zasobna:

• warzywa (wszystkie)
• owoce (wszystkie)
• produkty zbożowe (mąki, makarony, wypieki)
• orzechy, nasiona, pestki
• kasze, ryże, pseudozboża
• nasiona roślin strączkowych i ich pochodne, np. tofu
• tłuszcze roślinne
• napoje będące źródłem węglowodanów (np. soki, alkohol, napoje roślinne).
• grzyby
• wszelkiego rodzaju słodzidła

 

Dieta karniwora: przykładowy jadłospis

 

Śniadanie: Jajecznica z boczkiem

II śniadanie: Mięsne pulpety z nadzieniem z mozzarelli

Obiad: Pieczony stek wołowy

Podwieczorek: Pudding z długo ubijanych jaj z masłem

Kolacja: Pasta z wędzonej makreli i kwaśnej śmietany

 

Dieta karniwora a dieta ketogeniczna – najważniejsze różnice

 

Skoro dieta karniwora jest wariacją na temat diety keto (ewidentnie bardziej restrykcyjną), wiele powinno te diety łączyć. Tymczasem co nieco je różni:

 

	Dieta karniwora	Dieta keto
Udział węglowodanów	zredukowany do absolutnego minimum	do 10% dziennego ładunku energetycznego
Produkty dopuszczone	wyłącznie pochodzenia zwierzęcego, z ograniczeniem na produkty nabiałowe (dopuszczone są tylko te wysokotłuszczowe)	Produkty odzwierzęce, niskowęglowodanowe warzywa i owoce, tłuszcze roślinne, niskowęglowodanowe mąki (np. migdałowa)
Geneza	Opracowana przez lekarza i sportowca, dr. Shawn’a Baker’a	Stosowana początkowo jako dieta terapeutyczna w przypadku padaczki, później – padaczki lekkoopornej
Ketoza	Występuje i ze względu na brak podaży węglowodanów jest – w teorii – łatwa w utrzymaniu	Występuje, aczkolwiek dopuszczona podaż węglowodanów wymaga kontroli w stałym utrzymaniu organizmu w ketozie
Obecne zastosowanie	Głównie kojarzona jako efektywna dieta na redukcję masy ciała, przez zwolenników zalecana także pod kątem regulacji poziomu glukozy we krwi i inne zalety zdrowotne (fizyczne, ale i psychiczne)	Coraz popularniejsza w społeczeństwie jako dieta dla osób redukujących masę ciała, cierpiących na insulinooporność czy cukrzycę typu II. W medycynie stosowana w przypadku padaczki lekoopornej oraz niektórych rodzajów nowotworów
Opinia naukowa	Jest to stosunkowo nowy model żywienia, na tyle restrykcyjny i jeszcze nie rozpowszechniony, że trudno wskazać jakiekolwiek badania potwierdzające skuteczność czy bezpieczeństwo diety. Główne źródło wiedzy na temat skutków diety karniwora to jej autor oraz jej zwolennicy.	Badania opisywane są jako nieliczne, niepełne i niewystarczająco długofalowe (np. nieznany pod kątem badań jest wpływ diety na kobiety w ciąży), a wyniki tych, które zostały przeprowadzono, prowadzą do skrajnie odmiennych interpretacji (do tego stopnia, że trudno jednoznacznie określić, czy dieta ketogeniczna jest zdrowa). Badania są jednak kontynuowane – na przykład w zakresie prewencji choroby Alzheimera
Suplementacja	Trudno wskazać, skąd organizm ma czerpać część witamin i składników mineralnych; autor diety nie precyzuje zasad suplementacji	Przy dużej podaży warzyw i odpowiedniej podaży tłuszczów roślinnych (awokado, oleje roślinne, pestki, orzechy itp.) niedobory wcale nie muszą być uciążliwe, jednak konieczność suplementacji może być wskazana przez wyniki badań

 

Efekty diety karniwora – czego się spodziewać?

Ba! Po wejściu na stronę autora diety karniwora nie trzeba się nawet spodziewać ani domyślać: zdjęcia mówią same za siebie. Dieta mięsna osiąga spektakularne (także pod względem tempa) efekty w redukcji masy ciała i to jest efekt widoczny na tyle, że staje się swego rodzaju reklamą i dowodem, że „dieta działa”. Choć jak mantrę dodajemy w takich wypadkach, że dieta to jedno, a deficyt kaloryczny, niezbędny do redukcji masy ciała – drugie.

Zwolennicy diety karniwora podkreślają także inne pozytywne skutki wyboru mięsnego modelu żywienia: obniżony i wyrównany poziom glukozy we krwi (co jest oczywistym efektem braku podaży węglowodanów), bezpieczeństwo dla większości alergików (w końcu eliminujemy kilka dużych grup produktów spożywczych), a nawet korzyści psychiczne (dr Baker na swoim Instagramie informuje na przykład, że brak cukru w diecie zmniejsza lęk).

Wady i zalety – czy dieta karniwora jest bezpieczna?

Odpowiedź zależy od tego, czy pytanie zadasz zwolennikom diety mięsnej, czy jej przeciwnikom.

Autor diety karniwora wskazuje na stronie, że jest to model żywienia bezpieczny dla wszystkich, a unikać powinny go tylko osoby przyjmujące leki na nadciśnienie, diabetycy przyjmujący insulinę, a poza tym zaznacza, że należy ją „zawieszać” – na przykład w przypadku kobiet karmiących piersią.

Zwolennicy mięsnej diety podkreślają, że nie tylko redukcja masy ciała jest tu plusem, ale też towarzyszące jej uczucie sytości (przy tej podaży białka – nie dziwota!), a także inne pozytywne skutki – łącznie z lepszym stanem psychicznym.

O ile to pierwsze, czyli redukcja masy ciała, rzeczywiście wydaje się osiągać tutaj spektakularne efekty, o tyle trudno wskazać konkretne badania, które potwierdzałyby resztę rzekomych zalet diety. Obniżenie i wyrównanie glikemii – owszem, takie efekty są obserwowane. Ale kosztem eliminacji wszelkich roślinnych źródeł witamin i składników mineralnych? Efekt obniżenia poziomu glukozy we krwi oraz wyrównania jego wahań można osiągnąć także na diecie z niskim indeksem glikemicznym, i to bez rezygnacji z wielu zdrowych i cennych dla organizmu produktów.

Zdecydowana większość środowiska dietetycznego i medycznego przestrzega przed niebezpiecznymi dla zdrowia niedoborami, jakie dieta karniwora może powodować. Mając na uwadze ubóstwo źródeł niektórych cennych witamin, składników mineralnych, błonnika – naprawdę ciężko jest powiedzieć, że dieta karniwora jest zdrowa.

Niskie spożycie błonnika pokarmowego może wpływać na zaburzenie mikroflory jelitowej oraz pojawienie się biegunek lub zaparć. Większe spożycie mięsa i przetworów mięsnych stanowi zagrożenie dla organizmu, szczególnie dla układu sercowo-naczyniowego. Wpływa na zaburzenia profilu lipidowego, co w konsekwencji zwiększa ryzyko wystąpienia miażdżycy lub udaru. Ze względu na wysoką podaż tłuszczów jest to dieta, która znacznie obciąża układ pokarmowy, głównie wątrobę. Z kolei wysoka zawartość białka wpływa negatywnie na pracę nerek. Ten model żywienia zdecydowanie nie jest polecany osobom, u których występują choroby przewlekłe takie jak dna moczanowa, nadciśnienie tętnicze czy choroby wątroby.

Wszelkie ewentualne podejścia do „spróbowania” tej diety powinny być poprzedzone badaniami i konsultacją ich wyników z lekarzem i/lub dietetykiem.

 

Podsumowanie: najczęściej zadawane pytania (FAQ):

 

Co to jest dieta karniwora?

Inaczej – dieta mięsna. Eliminuje wszelkie produkty pochodzenia roślinnego i źródła węglowodanów, a akceptuje wyłącznie mięso, tłusty nabiał, jaja i tłuszcze pochodzenia zwierzęcego.

Czy dieta karniwora jest zdrowa?

Jej zwolennicy odpowiedzą twierdząco, jednak w oparciu o aktualną wiedzę medyczną oraz dietetyczną, wskazując na znaczne ograniczenie źródeł witamin i składników mineralnych i duże przekroczenie zalecanej podaży białka i tłuszczów trudno przyznać im rację.

Czy dieta karniwora i dieta keto to to samo?

Nie – dieta karniwora jest znacznie bardziej restrykcyjną odsłoną diety ketogenicznej. Również wprowadza organizm w stan ketozy (ciało zaczyna wykorzystywać tłuszcz jako główne źródło energii), ale eliminuje o wiele więcej grup produktów. 

Jeśli masz dodatkowe pytania zachęcamy do kontaktu z dietetykiem Body Chief pod numerem telefonu +48 601 444 466 lub adresem e-mail [email protected]

 

Bibliografia:

carnivore.diet 

Autorka: