Zwiększanie masy ciała może wydawać się znacznie prostszym zadaniem niż utrata kilogramów. Proces ten natomiast wymaga także odpowiedniej strategii i przemyślanego podejścia do tematu. Wbrew pozorom, nie wystarczy tylko więcej jeść, ale również zadbać o odpowiednią jakość spożywanych posiłków. W tym artykule poznasz przyczyny i skutki niedowagi, dowiesz się co jeść, żeby zdrowo przytyć, a także znajdziesz jadłospis na przytycie.
Przeczytaj również: Zdrowe odżywianie - zasady prawidłowego żywienia
Wskaźnik masy ciała, czyli BMI (ang. body mass index), wyznaczany jest na podstawie zależności między masą ciała a wzrostem człowieka. To jeden z najprostszych wyznaczników, który może pomóc określić czy masa ciała jest prawidłowa i mieści się w normie. BMI wyrażane jest w kg/m2 i jego prawidłowa wartość mieści się w zakresie od 18,5 do 24,99. Wartości 17,0–18,49 wskazują na niedowagę, 16,0-16,99 na wychudzenie, a poniżej 16,0 na wygłodzenie.
Chcesz sprawdzić wartość swojego BMI? Skorzystaj z kalkulatora dostępnego na naszej stronie internetowej!
Znasz już możliwe przyczyny oraz skutki niedowagi. Co zatem warto zrobić, aby zwiększyć masę ciała? Jakie produkty jeść, żeby przytyć?
Na samym początku należy wyznaczyć swoje aktualne dzienne zapotrzebowanie kaloryczne (CPM – całkowitą przemianę materii) i wygenerować nadwyżkę kaloryczną. Pomocny może okazać się dostępny na naszej stronie internetowej kalkulator kalorii. Do otrzymanej wartości należy dodać ok. 300-500 kcal, co pozwoli na stopniowy, zdrowy i bezpieczny przyrost masy ciała.
Oprócz kalorii, ważna jest również odpowiednia ilość białka w diecie. Ten makroskładnik jest niezbędny, aby zdrowo przytyć. Jest składnikiem budulcowym i dzięki niemu zwiększa się ilość mięśni w organizmie, a nie tylko tkanki tłuszczowej. Przyjmuje się, że w celu budowania masy mięśniowej, podaż białka powinna wynosić około 1,4-2,0 g na kg masy ciała. Dobre źródła białka to m.in. nabiał (można włączyć także produkty pełnotłuste), jaja, nasiona roślin strączkowych i ich przetwory (np. ciecierzyca, soczewica, tofu), ryby, chude mięso.
Do diety warto włączyć także zdrowe produkty gęstoenergetyczne (czyli takie, które dostarczają dużej ilości kalorii w małej objętości). Są one często źródłem tłuszczy, które w porównaniu do innych makroskładników mają najwięcej kalorii w jednym gramie. Dla porównania 1 gram białka i węglowodanów ma 4 kcal, a tłuszczu ponad 2 razy więcej, czyli 9 kcal. Warto natomiast wybierać produkty bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe, które mają pozytywny wpływ na układ sercowo-krwionośny. Przykładem jest oliwa z oliwek, masło orzechowe, awokado, nasiona i orzechy. Należy unikać produktów wysokoenergetycznych o wysokim stopniu przetworzenia np. chipsów, frytek czy słodyczy. Są one bogate w nasycone kwasy tłuszczowe, które należy ograniczać, ze względu na niepożądany wpływ na zdrowie. Zawartość tłuszczu w diecie powinna wynosić ok. 25-35%.
Podczas przybierania kilogramów węglowodany powinny być podstawowym makroskładnikiem w diecie i stanowić ok. 40-60% energii. Ich odpowiednia ilość zapobiega spalaniu tkanki tłuszczowej. Jadłospis powinien bazować na węglowodanach złożonych, a dodatkiem mogą być węglowodany proste. Do diety warto włączyć pieczywo, ryż, kasze, warzywa skrobiowe (ziemniaki i bataty), owoce (szczególnie te bardziej kaloryczne np. suszone śliwki, daktyle, winogrono, banany) czy miód.
Dodatkowo, warto jeść częściej i zamiast 3-4 większych posiłków, lepiej wybrać 5-6 mniejszych, dzięki czemu będzie łatwiej zjeść większą ilość kalorii. Świetnie sprawdzą się także płynne przekąski np. koktajle czy smoothie, dzięki którym można dostarczyć więcej kalorii w ciągu dnia.
Przechodząc na dietę, wiele osób oczekuje bardzo szybkich efektów. W tym przypadku często pojawiają się pytania – „Jak bardzo szybko przytyć?” czy „Jak szybko przybrać na wadze?”. Jednak przede wszystkim warto zastanowić się jaki jest cel naszej diety - przytyć szybko czy może trwale i skutecznie?
Zbyt szybkie przytycie i za duża ilość przyjmowanych kalorii, może wiązać się z niepożądanymi dolegliwościami. Warto przeprowadzić cały proces w sposób przemyślany, aby wypracowane efekty zostały na dłużej.
Nie masz pomysłów na konkretne posiłki? Poniżej znajdziesz przykładowy jadłospis z daniami, które pomogą Ci zdrowo przytyć.
Podsumowując, zdrowe przybieranie kilogramów wymaga świadomego podejścia i dbałości o zbilansowaną dietę. Kluczowe jest zwiększenie ilości przyjmowanych kalorii, biorąc pod uwagę jakość przyjmowanych posiłków. W diecie powinny znaleźć się źródła pełnowartościowego białka, zdrowych tłuszczów i węglowodanów, które są podstawowym źródłem energii. Oprócz diety warto zadbać o odpowiednie nawodnienie i aktywność fizyczną, które będą pomocne w tym procesie. Niedowaga może wiązać się z wieloma nieprzyjemnymi skutkami zdrowotnymi, dlatego bardzo ważne jest wprowadzenie odpowiednich zmian w sposobie żywienia, które polepszą jakość zdrowia i życia.
Szukasz diety na przytycie i nie wiesz jak zacząć? Zachęcamy do kontaktu z dietetykiem Body Chief pod numerem telefonu +48 601 444 466 lub adresem e-mail [email protected], który odpowie na wszystkie nurtujące Cię pytania i pomoże dobrać dietę skrojoną do Twoich potrzeb.
https://dietetycy.org.pl/jak-zdrowo-przytyc-przyczyny-skutki-i-leczenie-niedowagi/
https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/jak-zdrowo-zwiekszyc-mase-ciala/