Zakwasy, towarzyszące intensywnemu wysiłkowi fizycznemu, są powszechnym dolegliwością, z którą zmagają się zarówno doświadczeni sportowcy, jak i amatorzy. Z artykułu owiesz się jakie strategie żywieniowe mogą pomóc w złagodzeniu dolegliwości oraz jak unikać czynników, które mogą nasilić dyskomfort związany z zakwasami. Przyjrzymy się także wpływowi kofeiny na zmniejszenie zakwasów oraz omówimy, jakie działania należy unikać podczas ich występowania.
Przeczytaj również: Białko w diecie sportowca - jak dopasować dietę do intensywnego wysiłku?
Zakwasy to tak właściwie Zespół Opóźnionego Bólu Mięśniowego w skrócie: DOMS (ang. Delayed Onset Muscle Soreness). Powodem powstawania zakwasów są nietypowe obciążenia mięśni, wynikające z wykonywania nowych aktywności fizycznych lub ćwiczeń po długim okresie braku ruchu.
Głównymi objawami zakwasów są: zmniejszona siła, bolesne ograniczenie ruchów, obrzęki oraz zwiększone napięcie i sztywność mięśni. Występują one często ze znacznym opóźnieniem, bo po około 24h od wykonywania wysiłku i trwają nawet 4-6 dni. Największa bolesność występuje najczęściej w drugiej dobie po wysiłku.
Najważniejsze są działania podjęte przed, w trakcie i po treningu. Właściwa rozgrzewka przed rozpoczęciem ćwiczeń pomaga rozgrzać i przygotować mięśnie do intensywnego wysiłku. Ważne jest także stopniowanie intensywności ćwiczeń w trakcie treningu. Zacznij od tych najmniej wymagających aktywności, a skończ na tych najbardziej intensywnych. Po ukończonym treningu nie zapomnij także o rozciąganiu. Czynności te zmniejszą prawdopodobieństwo wystąpienia zakwasów, a nawet pomogą całkowicie je wykluczyć.
Zadbaj także o odpowiednią ilość snu - to istotny element pozwalający na odpowiednią regenerację nie tylko mięśni, ale i całego organizmu. Zachowaj stały rytm dobowy i śpij przynajmniej około 8h.
Trening to ogromne obciążenie dla organizmu i aby pozwolić mu na potrzebną regenerację nie można zapominać odpowiednim posiłku po jego zakończeniu. Zaleca się, aby do około pół godziny po treningu spożyć posiłek, którego głównymi składnikami są węglowodany i białko. Udowodniono, że pełnowartościowe białko, wpływa na szybszą regenerację mięśni, a także stymuluje procesy ich rozbudowy. Węglowodany natomiast usprawniają wzrost poziomu glikogenu w wątrobie, który został zużyty podczas wysiłku.
Więcej o prawidłowe diecie sportowca dowiesz się z artykułu: Dieta sportowca - co to, zasady, co jeść - Body Chief
W przypadku zakwasów warto pamiętać o uzupełnieniu niedoborów składników mineralnych, powstałych w wyniku dużego wysiłku. Wspomoże to organizm w szybszej regeneracji. Należy pamiętać o odpowiednim posiłku potreningowym, który jako pierwszy dostarczy do organizmu potrzebne substancje.
Bardzo ważne jest także odpowiednie nawodnienie organizmu. To istotny element nie tylko w prewencji powstawania zakwasów, ale i w codziennej diecie. Spożywaj przynajmniej 1,5- 2 l wody dziennie.
Nie istnieją jednak typowe produkty, które zlikwidują dolegliwości związane z zakwasami. Naukowcy opisują jedynie dobroczynne właściwości picia soku z wiśni przed i po treningu. Dzieje się tak za sprawą flawonoidów i antocyjanów – zawartych w wiśniach związków, które działają przeciwzapalnie i przeciwutleniająco. Nie udowodniono, jaka dawka soku wykazuje najskuteczniejsze działanie. Najważniejsze jednak jest to, by dostarczyć organizmowi zróżnicowane, zbilansowane posiłki. Pozwoli to na skuteczną regenerację.
Kofeina jest jednym z popularniejszych stymulantów stosowanych przez sportowców, aby poprawić wyniki. Pozwala ona zwiększyć wytrzymałość podczas wykonywanego wysiłku. Okazuje się jednak, że to nie jedyne z jej zastosowań. Kofeina zwiększa siłę skurczu mięśni, ale także wpływa na układ nerwowy, powodując zmniejszenie uczucia bólu po treningu – działa łagodząco na zakwasy. Udowodniono, że już 5 mg kofeiny pozwala zwiększyć wydajność w dniach po maksymalnym wysiłku oporowym, a spożywanie kofeiny na godzinę przed i dzień po treningu może zmniejszyć bolesność mięśni nawet o 50%.
Pomimo tego, że ból podczas zakwasów może być naprawdę uciążliwy, nie należy swojej regeneracji opierać na spożywaniu mocnych leków przeciwbólowych. Mogą one tylko zaburzyć odczuwanie bólu i spowodować jeszcze większe obciążenia organizmu.
Po intensywnym treningu, skutkiem którego są zakwasy, nie należy także wykonywać równie mocnego i obciążającego treningu. Należy pozwolić mięśniom na regeneracje.
Kolejną bardzo ważną kwestią jest to, aby unikać picia alkoholu - zaburza to gospodarkę jonową organizmu i znacznie wpływa na kurczliwość mięśni.
Jeśli masz dodatkowe pytania zachęcamy do kontaktu z dietetykiem Body Chief pod numerem telefonu +48 601 444 466 lub adresem e-mail [email protected]