Witamina E, znana jako "witamina płodności" odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie zarówno kobiet jak i mężczyzn. Wymaga jednak konieczności podaży wraz z pożywieniem. Przeczytaj artykuł dietetyka Body Chief, objaśniający czym jest witamina E oraz w jakich produktach znajdziesz jej najwięcej!
Przeczytaj również: Witamina C - właściwości, rola w organizmie, występowanie.
Witamina E należy do związków rozpuszczalnych w tłuszczach. Jej najbardziej znaną i aktywną formą jest α-tokoferol. Ten silny przeciwutleniacz, który wpływa na zachowanie homeostazy powinien być dostarczony wraz z pożywieniem, ponieważ organizm ludzki nie jest w stanie go samodzielnie syntetyzować. Normy dotyczące wystarczającego poziomu spożycia (Al) witaminy E różnią się przede wszystkim ze względu na wiek, płeć i stan fizjologiczny.
Grupa, płeć, wiek |
Mg równoważnika α-tokoferolu /osobę/dobę |
Dzieci |
6 |
Dziewczęta 13-15 lat |
|
Chłopcy 13-15 lat |
|
Kobiety |
|
Kobiety w ciąży |
|
Kobiety karmiące piersią |
|
Mężczyźni |
|
Źródło: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, 2022
Do najważniejszych właściwości witaminy E należy jej wpływ na układ hormonalny i układ płciowy. Odpowiednia podaż witaminy E przyczynia się m.in. do zmniejszenia ryzyka występowania poronień oraz nieprawidłowego rozwoju płodu.
Ponadto, jako silny antyoksydant reguluje pracę układu nerwowego, a także zmniejsza ryzyko zachorowania na różnego rodzaju nowotwory. Dodatkowo, udowodniono jej korzystny wpływ na obniżenie występowania stanów zapalnych. Witamina E jest również uznawana za witaminę „młodości”, ponieważ opóźnia procesy starzenia.
Witamina E pełni znaczącą rolę w organizmie człowieka, przede wszystkim:
Ponadto odpowiednia podaż witaminy E przyczynia się do poprawy kondycji oraz wyglądu skóry, włosów i paznokci.
Wzbogacenie diety w produkty będące źródłem witaminy E będzie pomocne podczas regeneracji organizmu narażonego na znaczący wysiłek psychiczny, fizyczny i/lub stres. Właściwości witaminy E spowodują także szybsze tempo gojenia się ran i drobnych urazów. Warto zaznaczyć, że badania naukowe dowodzą jej aktywność przeciwzakrzepową co wpływa korzystnie na budowę i przepuszczalność błon komórkowych. Dodatkowo witamina E wspiera prawidłową pracę narządu wzroku.
Witamina E wykazuje zdolność do niszczenia i zwalczania działania wolnych rodników. W związku z powyższym nie powinno jej zabraknąć w diecie osób dbających o urodę. Udowodniono, że jako jeden z najsilniejszych przeciwutleniaczy łagodzi stan zapalny, w szczególności stan zapalny skóry. Ponadto jest uznawana za kluczowy składnik w kosmetykach pielęgnacyjnych, który przyczynia się do poprawy napięcia skóry twarzy i ciała, wyglądu włosów oraz wzmocnienia paznokci.
Witamina E występuje przede wszystkich w produktach roślinnych. Dieta bogata w tłuszcze roślinne, orzechy, nasiona, produkty pełnoziarniste, warzywa i owoce z pewnością uzupełni jej poziom rekomendowanego spożycia.
Źródła witaminy E w żywności |
|
Roślinne |
Zwierzęce |
Nasiona słonecznika, pestki dyni, sezam, migdały, orzechy włoskie, zarodki pszenicy, pestki winogron, pełnoziarniste pieczywo i makarony, kasze, oliwki, botwina, szpinak, szparagi, awokado, jarmuż, jagody, jeżyny, marchew, maliny |
Jaja, mleko i przetwory mleczne |
Z uwagi na fakt, że witamina E należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach jej przyswajalność będzie największa, kiedy połączymy ją z produktami zawierającymi lipidy. Niewielki dodatek oleju rzepakowego, lnianego, oliwy z oliwek, czy nasion do sałatki zagwarantuje nam odpowiednie wchłanianie. Podobny rezultat otrzymamy poprzez wzbogacenie posiłku nośnikiem witaminy C, np. w postaci natki pietruszki. Natomiast zaburzenia wchłaniania witaminy E mogą wystąpić kiedy m.in., korzystamy z leków przeczyszczających lub spożywamy żywność z glutaminianem sodu. Warto zaznaczyć, że przyswajalność witaminy E będzie również uzależnione od wieku, płci, masy ciała, stanu fizjologicznego organizmu, a także występujących jednostek chorobowych.
Niedobory witaminy E są stwierdzane relatywnie rzadko. Najczęściej ich przyczyną jest zaburzony proces wchłaniania tłuszczów przez układ pokarmowy. Do grupy zwiększonego ryzyka mogą należeć również osoby zmagające się z chorobami autoimmunologicznymi (np. celiakią), chorobami genetycznymi (np. mukowiscydozą), zaburzeniami odżywiania oraz alergiami pokarmowymi.
Za powszechne objawy niedoboru witaminy E, uznaje się:
Skutki niedoboru witaminy E są nie tylko niekorzystne ze względów wizualnych (wczesne starzenie się skóry), ale także ze względów neurologicznych i hormonalnych. Mogą powodować zaburzenia w przekaźnictwie nerwowym, zwiększać predyspozycję do występowania chorób sercowo-naczyniowych, nowotworów, a nawet bezpłodności.
Jeśli masz dodatkowe pytania zachęcamy do kontaktu z dietetykiem Body Chief pod numerem telefonu +48 601 444 466 lub adresem e-mail [email protected].