Dieta przy dnie moczanowej – co jeść, a czego unikać?

Dieta przy dnie moczanowej, która atakuje przede wszystkim stawy, jest jednym z narzędzi wspierających w walce z chorobą. Dna moczanowa powstaje w wyniku wysokiego stężenia kwasu moczowego we krwi. Dieta, która jest zalecana w trakcie wystąpienia choroby zakłada wiele wykluczeń. Zobacz, czego nie wolno jeść przy dnie moczanowej oraz jak powinna wyglądać dieta moczanowa.

• Z artykułu dowiesz się:
• Dna moczanowa - czym jest?
• Objawy dny moczanowej
• Dieta w trakcie dny moczanowej
• Dieta podczas dny moczanowej – produkty zakazane i dozwolone
• Jadłospis diety moczanowej - jak skomponować?

Przeczytaj również o diecie na stres - co jeść, aby zmniejszyć nerwy.

Dna moczanowa – czym jest

Dna moczanowa (hiperurykemia), zwana również skazą moczanową to rodzaj zapalenia stawów, którego przyczyną jest nadmierne stężenie kwasu moczowego we krwi. Wynika to z zaburzeń przemiany materii, w szczególności zaburzeń katabolizmu puryn. Puryny należą do grupy aromatycznych związków organicznych, które naturalnie występują w produktach spożywczych, szczególnie tych bogatych w białko. Na drodze przemian metabolicznych puryny są przekształcane w kwas moczowy. Przyjmuje się, że prawidłowe stężenie kwasu moczowego we krwi u kobiet powinno wynosić od 150 do 340 μmol/l, a u mężczyzn 200-420 μmol/l.

Jakie są objawy dny moczanowej?

Dna moczanowa rzadko dotyczy młodych ludzi. Największy odsetek zachorowań obejmuje osoby po 40 roku życia, w szczególności mężczyzn. Pierwszym objawem choroby jest pojawiający się ból w okolicach stawów (zazwyczaj w nocy lub nad ranem), który związany jest z rozwijającym się stanem zapalnym. Dodatkowo przy hieperurykemii może wystąpić gorączka, dreszcze i guzki dnawe.

Dna moczanowa – dieta

Dna moczanowa jest chorobą przewlekłą, dlatego wprowadzone zmiany żywieniowe, jak i styl życia powinny być długotrwałe. Oprócz stosowania właściwej diety, istotnym elementem wpływającym na zmniejszenie objawów choroby jest unikanie stresu, nadmiernej redukcji masy ciała (w krótkim czasie) oraz intensywnego wysiłku fizycznego. Należy również zadbać o utrzymywanie odpowiedniej ciepłoty ciała oraz całkowicie wykluczyć używki, np. alkohol, papierosy. Dieta przy hiperurykemii powinna być urozmaicona i prawidłowo zbilansowana pod kątem podaży białka, tłuszczu, węglowodanów oraz witamin i składników mineralnych.

Podaż makroskładników w diecie przy dnie moczanowej

Wykazano, że podaż białka na poziomie ok. 15%-30%, tłuszczu ok. 30%-35% i węglowodanów ok. 50%-55% oraz uzupełnienie podaży wody na poziomie 3l przynosi korzyści zdrowotne u chorego. Dodatkowo stwierdzono pozytywny wpływ błonnika pokarmowego, folianów i witaminy C w diecie pod kątem łagodzenia stanów zapalnych.

Dieta podczas dny moczanowej – produkty zakazane i dozwolone

Chcąc zbilansować odpowiednio skomponowany jadłospis dedykowany osobom, które zmagają się z dną moczanową warto zapoznać się z tabelką produktów zakazanych i dozwolonych w tej jednostce chorobowej.

Produkty dozwolone	Produkty zabronione
Mięso: w ograniczonych ilościach wołowina, wieprzowina, drób   Ryby: sandacz, dorsz, mintaj, pstrąg	Wywary z kości i mięsa, esencjonalne rosoły, galarety mięsne i rybne, konserwy mięsne i rybne, ryby z rodzin śledziowatych (sardynki, szproty, śledzie), tłuste ryby, podroby, Wszystkie wędliny
Mleko, napoje fermentowane mleczne (kefir, jogurt, maślanka, mleko acidofilne), sery białe chude (twarogowe)	Sery białe tłuste, podpuszczkowe, pleśniowe i topione
Masło (małe ilości), śmietana (małe ilości), które w przypadku hiperlipidemii są zabronione	Tłuszcze zwierzęce (łoj, słonina, boczek)
Owoce	Rabarbar
Warzywa kapustne z wyjątkiem brokułów, pomidorów, chrzanu	Suche nasiona roślin strączkowych, soczewica, fasolka szparagowa, groszek zielony, kukurydza, szczaw, szpinak
Produkty zbożowe, głownie ryż
Miód, dżemy, marmolady – są zabronione w przypadku cukrzycy i/lub hipertriglicerydemii
Soki owocowe
Herbaty ziołowe i owocowe	Herbata czarna
Wody mineralne i alkaliczne	Używki: alkohol, kawa naturalna, kakao, ostre przyprawy i marynaty

Źródło:Praktyczny podręcznik dietetyki, Jarosz M. (red.), IŻŻ, Warszawa, 2010

Dna moczanowa – jak skomponować jadłospis?

Jadłospis osób z hiperurykemią powinien bazować na regularnie spożywanych 5 posiłkach. Z uwagi na to, że 60% pacjentów z dną moczanową zmaga się z otyłością, warto, aby dieta była niskoenergetyczna (nie mniej niż 1200 kcal). Zaproponowane posiłki powinny być skomponowane z zalecanych produktów przy uwzględnieniu odpowiedniej podaży białka, węglowodanów oraz tłuszczy.

Dieta przy dnie moczanowej – przykładowy jadłospis

Przykładowy jadłospis w diecie osoby chorującej na dnę moczanową może wyglądać następująco:

Śniadanie
Placuszki twarogowe z owocami
II Śniadanie
Smoothie owocowo-warzywne oraz orzechy włoskie
Obiad
Krupnik oraz warzywne leczo na bazie soczewicy z brązowym ryżem
Podwieczorek
Pieczywo chrupkie z pastą warzywną i nasionami słonecznika
Kolacja
Sałatka warzywna z gotowaną szynką oraz bułką grahamką

Jeśli masz dodatkowe pytania zachęcamy do kontaktu z dietetykiem Body Chief pod numerem telefonu +48 601 444 466 lub adresem e-mail [email protected]