wróć do listy aktualności
data.title
27-11-2024 Porady

Nutri-Score – co to jest i jak pomaga wybrać zdrowe posiłki?

Świadomość konsumentów na temat prawidłowego sposobu odżywiania i zdrowego stylu życia stale rośnie. Coraz więcej osób zwraca uwagę na wartość odżywczą produktów spożywczych i dokonuje świadomych wyborów. Jednak liczba produktów na półkach sklepowych, brak wiedzy żywieniowej i ilość informacji na etykietach sprawiają, że trudno dokonać właściwych wyborów podczas zakupów. Aby wyjść naprzeciw konsumentom, w 2017 r. opracowany został przez naukowców z Francji system znakowania żywności Nutri-Score, który zyskał dużą popularność w Europie. Z poniższego artykułu dowiesz się czym jest Nutri-Score, jak działa, jakie ma wady i zalety oraz jak wykorzystać go w codziennym życiu.

  • Spis treści:
  • Czym jest Nutri-Score?
  • Jak działa Nutri-Score?
  • Cel wprowadzenia Nutri-Score
  • Zalety systemu Nutri-Score
  • Wady systemu Nutri-Score
  • Nutri-Score a zdrowe nawyki żywieniowe
  • Jak wdrożyć Nutri-Score w codziennym życiu?
  • Podsumowanie
  • Bibliografia

Przeczytaj również: Zdrowe odżywianie - zasady prawidłowego żywienia

Czym jest Nutri-Score?

Nutri-Score to dobrowolny system znakowania żywności, który opiera się na analizie wartości odżywczych produktów i ma pomóc konsumentom w dokonywaniu świadomych wyborów żywieniowych. Umieszczony jest na przodzie opakowania produktu w postaci kodu który składa się z 5 liter (od A do E). Każdej z liter odpowiada określony kolor (od ciemnozielonego do czerwonego). Na produkcie, który został poddany ocenie, wyróżniona jest jedna z liter przedstawionych na skali, odpowiadająca określonemu poziomowi wartości żywieniowej, co pozwala na łatwą ocenę zdrowotności produktu. Takie znakowanie ma ułatwiać porównanie towaru w ramach tej samej kategorii produktów. Nutri-Score ma odpowiadać na rosnące zainteresowanie zdrowym odżywianiem i być narzędziem w walce ze wzrastającą liczbą chorób cywilizacyjnych związanych z dietą.

Jak działa Nutri-Score?

Nutri-Score wyznaczany jest na podstawie zawartości określonych składników w 100 g lub 100 ml produktu. Ocenia on zawsze tę samą ilość produktu, co pozwala na łatwiejsze porównanie produktów spożywczych w tej samej kategorii. Pod uwagę brana jest zawartość składników korzystnych oraz tych, których ilość zaleca się ograniczać w diecie.

Składniki które są korzystne: błonnik, białko, % zawartość owoców, warzyw, nasion roślin strączkowych, wybranych olejów i orzechów.

Składniki, które należy w diecie ograniczać: cukier, tłuszcze nasycone i sód pochodzący z soli.

Poprzez zestawienie oceny dla obydwu grup składników otrzymuje się wynik, który jest następnie klasyfikowany w kolorowej skali systemu Nutri-Score od A (ciemnozielony) do E (czerwony).

Skala Nutri-Score działa w następujący sposób - im mniej składników, które należy ograniczać w diecie (cukru, tłuszczu nasyconego, soli), a więcej korzystnych (błonnika, białka, witamin i składników mineralnych), tym wyższa ocena produktu.

Litery A i B (kolor ciemnozielony i zielony) oznaczają produkty zawierające większą ilość składników, które warto uwzględniać w diecie. Ten rodzaj żywności zaleca się spożywać w większej ilości lub częściej. C (kolor żółty) oznacza produkty, które powinno się spożywać w sposób umiarkowany. Natomiast D oraz E (pomarańczowy i czerwony) oznaczają te zawierające większą ilość składników, które powinny być ograniczane, tą żywność należy spożywać w mniejszej ilości lub rzadziej.

Cel wprowadzenia Nutri-Score

Nutri-Score został opracowany w celu przekazania intuicyjnej informacji na temat wartości żywieniowej produktów. Jego założeniem jest poprawa zdrowia publicznego poprzez ułatwienie konsumentom dokonywania zdrowszych wyborów żywieniowych. Wzrost świadomości na temat wartości odżywczych produktów ma pomóc w walce z otyłością, cukrzycą i innymi chorobami cywilizacyjnymi związanymi z dietą. Nutri-Score wpływa także na przemysł spożywczy, mobilizując producentów do poprawy jakości swoich produktów, by zdobyć lepszą ocenę systemu. W efekcie może to doprowadzić do poprawy jakości żywności dostępnej na rynku.

Zalety systemu Nutri-Score

Nutri-Score oferuje sporo istotnych zalet, poniżej przedstawiono kilka z nich:

  • 1) Jest łatwy do zrozumienia i stosunkowo szybki w użyciu, ponieważ ocena jest wizualnie przedstawiona na etykiecie produktu.
  • 2) System może być praktycznym wsparciem w interpretacji informacji zamieszczonych na etykiecie produktu. Jest to szczególnie przydatne dla osób, które nie mają wykształcenia żywieniowego i dla których analiza takich informacji może być wyzwaniem.
  • 3) Promuje zdrowsze wybory, zarówno wśród konsumentów, jak i producentów, którzy są zachęcani do poprawy składu swoich produktów. System ten może również przyczynić się do zmniejszania rozprzestrzeniania się chorób związanych z niewłaściwym odżywianiem.
  • 4) Informacja o wartości odżywczej produktu umieszczona jest na froncie opakowania, co bardziej przykuwa uwagę niż etykieta umieszczona z tyłu opakowania.
  • 5) System uwzględnia zarówno składniki pozytywne (np. białko, błonnik) jak i negatywne (np. tłuszcze nasycone, sól), których zarówno niedobór bądź nadmiar stanowi poważny problem w żywieniu.

Wady systemu Nutri-Score

Chociaż Nutri-Score ma wiele zalet, nie jest wolny od wad. Poniżej główne zarzuty z którymi zmaga się ten system:

  • 1) Nutri-Score nie zawsze uwzględnia pełny kontekst produktu. Na przykład, niektóre zdrowe produkty, takie jak orzechy czy awokado, mogą otrzymać niższą ocenę ze względu na wysoką zawartość tłuszczu, mimo, że są to tłuszcze nienasycone i korzystne dla zdrowia.
  • 2) System nie bierze pod uwagę całego sposobu przyrządzania jedzenia (np. smażenie), co może wpływać na ostateczną jakość odżywczą posiłku.
  • 3) Nie uwzględnia naturalnych składników. Produkty oparte na przetworzonych składnikach mogą otrzymać lepszą ocenę niż te z naturalnymi.
  • 4) Możliwość manipulacji składem. Producent może dostosowywać skład produktu w taki sposób, aby uzyskać lepszą ocenę Nutri-Score, np. zmniejszając ilość tłuszczu czy cukru, ale jednocześnie nie polepszając jakości odżywczej.
  • 5) Nutri-Score nie uwzględnia indywidualnych potrzeb dietetycznych. To, co może być zdrowe dla jednej osoby, niekoniecznie będzie odpowiednie dla innej np. osoby na diecie ketogenicznej mogą preferować produkty z wyższą zawartością tłuszczu, a ten system nie uwzględnia tego rodzaju różnic.

Nutri-Score a zdrowe nawyki żywieniowe

Nutri-Score może wspierać zdrowe nawyki żywieniowe, ułatwiając konsumentom podejmowanie decyzji podczas zakupów. Może stanowić uzupełnienie zaleceń żywieniowych dotyczących zdrowego stylu żywienia. W celu osiągnięcia jak najlepiej zbilansowanej diety, warto wziąć także pod uwagę indywidualne potrzeby oraz stopień przetworzenia produktu, które nie są uwzględnione w tym systemie. Należy pamiętać, że system nie jest idealny i nie należy bezkrytycznie mu ufać. Warto zapoznać się na jakiej zasadzie funkcjonuje oraz pogłębiać swoją świadomość żywieniową także z innych źródeł. System na pewno ułatwia szybsze porównanie produktów, co może przyczynić się do zmniejszenia spożycia nadmiaru soli, cukru czy tłuszczów nasyconych, które są związane z rozwojem chorób serca, nadciśnienia czy otyłości.

Jak wdrożyć Nutri-Score w codziennym życiu?

Aby skutecznie wdrożyć Nutri-Score do codziennego życia, warto zapoznać się z tym jak działa ten system. Kluczowe będzie nauczenie się co oznaczają konkretne litery i kolory, aby podczas zakupów nie zastanawiać się nad tą kwestią. Następnie warto wyrobić sobie nawyk zwracania uwagi na oznaczenia etykiet produktów spożywczych. System jest bardzo intuicyjny, dlatego od razu widać, które produkty będą bardziej korzystne dla zdrowia. W koszyku powinny lądować w głównej mierze produkty, które są oznaczone literami A i B, w umiarkowanych ilościach z literą C, a mniej tych o oznaczeniu D oraz E.

Podsumowanie

Nutri-Score to narzędzie, które może być pomocne w dokonywaniu zdrowszych wyborów żywieniowych. Dzięki prostemu systemowi oceny, bazującemu na analizie składników odżywczych, konsument może szybko i łatwo zorientować się, jak dany produkt może wpływać na zdrowie. Choć system ma wiele zalet m.in. wspieranie zdrowych nawyków żywieniowych czy motywowanie producentów do ulepszania swoich produktów to nie należy zapominać o jego wadach. Warto podchodzić do niego z rozsądkiem, szczególnie, że system cały czas jest dopracowywany i ulepszany. Sprawdzi się szczególnie u osób, które do tej pory zupełnie nie zwracały uwagę na etykiety produktów. Już taka zmiana może przyczynić się do poprawy zdrowia, umożliwiając łatwiejszy wybór bardziej wartościowych produktów.

Bibliografia:

  • https://www.gov.pl/web/psse-miedzyrzecz/czym-jest-i-co-oznacza-nutri-score
  • https://www.systemns.pl/aktualnosci/broszura-poznaj-nutri-score/
  • https://dietetycy.org.pl/nutriscore/